EtnoMet (Aroaren berbaroak)

2004ko azaroaren 1ean sortua. Eguraldiaren gainean mintzatzeko gunea: zer-nolako ikuspegia daukan herriak eguraldiarekiko, zein hitz erabiltzen den ahozko euskaran fenomeno atmosferiko jakinak izendatzeko. Sasoi edo egun batzuetan dagoen eguraldiaren aitzakian, iruzkinak egiteko gunea.

2009/11/06

"Euria ari du oraindik, baina ez idolaz, atzo bezala...


... tenperaturak, dirudienez, behera egin du, itxi bedi, hortaz, leihoa, arrazoi osoz, gainera, etxeko giroa araztu baita barraren aldetik zetorren putz kemen emailearekin"
Hauxe duzue Jose Saramagoren "Lisboako Setioaren Historia"-ren pasartetxo bat, Jon Alonso idazleak itzulia. Idolaz berba interesatzen zaigu bereziki. Bakan-bakanetan agertzen da gaurko testuetan: "Une batean euria idolaz egiten hasi zuen. Ortzian barna zaldizkoak zetozen bata bestearen ondoan" idatzi zuen Antxon Gomezek "Ortzadar-Amuarrainak lapurtzen zituen igaraba" izeneko ipuinean, "Abere madarikatuak" liburuaren barruan.
Bitxia da idola hitza. Orain dela urte batzuk Claudio Izagirrek bildu zuen Oñatin: "Ídolas botaten dau: llueve fuerte. [...]; ídolas da edurra, euríxa: fuerte" cf. nota: "Idolaz significa mucho (Arricruz). Pero sólo se emplea hablando de la lluvia (Ladislao). Claudio de Beillotsaa dice que ídolia es golpe de agua o de cualquier otra cosa. La hija (Juana) sólo parece conocer la forma adverbial idolaz que indica una lluvia recia, en forma de golpes de agua. Lo mismo me han dicho otros del barrio").
Idolaz ere bada Antzuolako euskara elkartearen izena eta bertako ahozko ondarea sarean ipini du denon gozamenerako.

5 Comments:

  • At 12:22, Blogger Erramun Gerrikagoitia said…

    Nik ez nuen ezagutzen berba hori. Ote da hitza idol?

     
  • At 15:31, Blogger Kepa Diegez said…

    Idola [ídola] da, Erramun. Berba ederra!

     
  • At 17:17, Blogger Erramun Gerrikagoitia said…

    Akademiaren hiztegian ez da agertzen ez idola eta ezta idol. Agertzen al da inongo hiztegitan, inon?

     
  • At 17:21, Blogger Kepa Diegez said…

    Sakatu hemen:

    http://www.euskaltzaindia.net/index.php?option=com_oeh&Itemid=340&lang=eu&sarrera=idola&view=frontpage&xeh=2

    http://www.elhuyar.org/hizkuntza-zerbitzuak/EU/Hiztegi-kontsulta

     
  • At 21:58, Blogger Erramun Gerrikagoitia said…

    Bai, Kepa, ikusi dut idola berbea an bi hiztegiak. Esker mila.

     

Argitaratu iruzkina

<< Home

 
Contador gratis contadorplus.com -----------------------------------------------------------------