Negu-aitzina

http://poetrydispatch.files.wordpress.com/2008/01/autum.jpg

Dakizuenez, euskarak berak ematen dizkigun zantzu eta lorratzen arabera, badirudi antzina bi urtaro baino ez genuela: uda eta negua. Gerora, "Mendebalde"-ko Kulturaren eraginez, eta horretara egokiturik, beste bi erantsi zituzten euskaldunek, udaberria eta udazkena. Euskaldunok "goibel eta kopetilunak" omen garen arren, ikuspegi baikor eta alaia ematen diegu beste bi urte-garaiei, udarekin lotzen baititugu. Hala eta guztiz ere, Lhanderen Hiztegiak dakarrenez, badira zenbait hiztun udazkena neguarekin uztartzen dutenak negu-aitzin izendapena erabiliz. Tristeago ote? Errealistagoak? Baliteke, ze, joandako asteko truxuak lazterainokoak izan ziren eskualde batzuetan, bereziki Bizkaiko eta Lapurdiko Kostaldean. Haiek euri-erauntsiak, haiek!! Guziarekin ere, gaurdanik aurrera, udazkena sartzearekin bat atertu du eta aroak "hobera" egingo bide du. Profitatu!!

Iruzkinak

Argitaratu iruzkina

Blog honetako argitalpen ezagunak

Urtaroak: ikuspegi etnolinguistikoa

Irudia
  Urtaroen izendapenek beti eman izan dute zeresan handia hizkuntzalari eta bestelako ikertzaileen artean. Euskal kulturan hain kontu errotua izanda, jende askok plazaratu izan du bere iritzia era batera edo bestera. Gai honi behar bezalako egituraketa ematekotan, egileak metodologia etnolinguistikoaz baliatzea proposatzen du, hau da, lexikoaren eta kulturaren arteko ezinbesteko zubi-adarra azaleratzea. Horretarako, nozio orokorretan oinarrituriko sailkapena du ikerlan honek gidari. Kepa Diéguez Barahona. (2024). Urtaroak: ikuspegi etnolinguistikoa.  Euskera Ikerketa Aldizkaria ,  69 (2), 93–122.  https://doi.org/10.59866/eia.v69i2.287 https://euskera-ikerketa.euskaltzaindia.eus/index.php/euskera/article/view/287/328
Gehiago irakurri »

Eta enzun nezan boz bat zerutik ur handien hotsa bezala, eta igorziri handi baten hotsa bezala:

Irudia
eta enzun nezan bere gitarrak ioiten zituzten gitarrarien soinu ba t: Badakizue norena den testutxo hori, ezta? Bai, XVI. mendeko "Euskara Batua", Leizarragarena. Igorziri (ihurtziri, justuri...) hitza berari ikasi genion aspaldixe. Kontua da, beraren sorterrian, Beskoizen, datorren larunbatean, hilak 28, omenaldia egingo zaiola. Kristinak, blog honetako irakurle finak eta Atturi aldeko euskara ikertzen dabilenak eman digu haren berri. "Leizarraga egun" izeneko omenaldia antolatu dute. Hauxe duzue Kristinari Henri Duhauk "igortziritako" programa: - 15.00 Ongi etorria (herriko jantegian). - Henrike Knörr: Leizarraga-Lazarraga. - Urbistondo anderea: protestantismoa Euskal Herrian. - Piarres Charritton : XVI. mendea. Beraz, nehork inguratzerik baleuka, badaki zer izango duen.
Gehiago irakurri »

...ari du...

Irudia
Elsie Russell. "Dance dans le vent" Ortzian jazotzen diren gertakizunen berri emateko euskarak galdu behar ez genukeen aditz jator bat erabiltzen du euskalki guztietan, bizkaieraz izan ezik: ari du . Euskalkien arabera baditu zenbait aldaera: "ai do", "ai dü"... Badirudi ari du ren gainean badugula izaki bat edo natura bera ostagiak gobernatzen dituena. Adibidez, honako esapide ezinago eder hauek jaso ditugu: Mardul ari du. (Euria). Mujika Josefa Martina . Neronek or-emen entzunak. Lodi ari du: ebi (euri) zarra da .... Oñatibia Manuel . Bible Saindua. (Duvoisin). 1859. Ebiya bizitzen ari du .... Mujika Josefa Martina . Neronek or-emen entzunak. Gexala ari du ... Ebi maxkala . (Ebi indar gutxikoa). Mujika Josefa Martina . Neronek or-emen entzunak. Euri txe au da okerrena... Ezerez bezela ari du , ta sartzen da gorputzean zañetaraño.... Soroa Marcelino . EUSKAL ERRIA (revista), 1881. Aunitz ari du euria . Altzo...
Gehiago irakurri »