Udako tenporak abian

“http://www.alertes-meteo.com/inondations/inondation_photos/chaleur.jpg” irudia ezin da bistaratu, akatsak dituelako.

Egunotan erasaten digun bero saminak gogait eraginda, atzo udako tenporen lehenengo eguna zela aipatzea ahaztu zitaidan erabat. Ez dut egin, ordea, udaberriko tenporetan bezala haizeen eta hozberoaren jarraipen zehatza, baina, oro har, esan beharra dago egun makur samarra izan zela. Hartutako datuen arabera, Gipuzkoako eta Lapurdiko kostaldean baizik ez ziren libratu, nolabait, beroaren erasotik, ipar-ekialdeko haizeak jo omen baitzien. Une honetan, eguerdiko 12.20ak dira eta atzoko beroa areagotu da, 31ºC eta hezetasuna ere berdin %31 !! Honelako beroarekin nora edo hara lehertu behar du. Berandu baino lehen izango ahal da! Hala eta guztiz ere, gaur ez da tenpora-eguna, zenbait tokitan aste osoari begira egoten badira ere, adibidez, Zuberoan. Eta Bizkaian kontra-tenpora eguna ere bada, datorren asteko asteazkena, hain zuzen ere. Agian Pello Zabalak emango digu beraien berri astea amaitzen denean, eh, Pello?

Iruzkinak

Hau esan du Anonimoa erabiltzaileak…
Udaberriko tenporek ez zuten askorik asmatu, ezta? zeren, oker ez banago, nahiko udabarri hezea, freskoa eta bustia iragartzen zuten arren, justu kontrakoa gertatu da.

Ia zertan geratzen den, biana fidatuz gero udako lehenengo hilabetea edo beroa datorkigu.
15:53
Hau esan du Kepa Diegez erabiltzaileak…
Aupa Xabi:
ezetzean nago. Hala ere, ea zer dioen Pello Zabalak. Udaberriko tenporen egunak zuk diozun moduan fresko eta bustiak izan ziren eta udaberria maiatzera arte, freskoa, bai, baina bustia... Atzokoa, baldin bada ekainaren 21etik uztailaren 21era, jai dugu.
18:50
Hau esan du Anonimoa erabiltzaileak…
Aupa konpainia...
Aste lanpetuan nabil, eta bero itogarri erre honekin!
Erreparatzen nabil bai, zuek bezalaxe. Astea osatzean, saiatuko gara. Udaberrikoek, nik uste, aste osoa kontuan hartzearen aldeko atera dira. Ostiral-zapatuetan amaitu balitz, noski, "udaberri euritsu ta bustia". Igande-astelehen-astearte-asteazlen. hain garden ta garbiak izan zirenez, hor izan dute ispilua: apirilaren azken aldean hasi eta maiatz osoa eta ekaineko lehen 7 egunena. Zubero-Bizkaiak arrazoi: giputxok beti presaka ibili beharrez edo, larunbatean jakin nahi eta... hara! Non gelditu da udaberri euritsua?
pellozabala
22:16
Hau esan du Anonimoa erabiltzaileak…
Orduan muturretako euskaldunak garaile tenpora kontuetan, ezta Pello? ;-)

Oraingon ere aste osoko teoria gailentzen bada, eguzkia eta beroa zenbatgura izango dugu, zeren zelako astea egin digun, itzela hondartza zaleentzat eta negargarria baserritarrientzat.
12:18
Hau esan du Kepa Diegez erabiltzaileak…
Oker ez banago, "astea" aipatzen denean, uste dut asteazkenetik asteazkenera egiten dela, ezta, Pello?
12:43
Hau esan du Erramun Gerrikagoitia erabiltzaileak…
Nik hori -ezen astea da eguaztenetik eguaztenera- ez nekien eta uste dut gehienok ez dakigula, ez euskaldunok ez enparauok. Zertara dator hori? Nik jakin nahi nuke, horregatio.
13:08
Hau esan du Kepa Diegez erabiltzaileak…
Kontua zera da: badirudi tenporetan tradizio desberdinak direla; ezagunenak hiru egun hartzen ditu aintzat: asteazkena, ostirala eta larunbata. Bestalde, Bizkai aldean, hurrengo asteko asteazkena ere hartzen da, hau da, "kontra-tenpora" eta Zuberoa aldean, astea osoari begira egoten dira. Hala ere ez nago seguru -Pello Zabalak berretsi lezake- ez dakit astelehenetik igandera artekoa neurtzen duten ala asteazkenen batetik bestera artekoa. Horixe izango litzateke "astea" tenporen kontuan.
13:20
Hau esan du Erramun Gerrikagoitia erabiltzaileak…
Ondo dago hori argitasun hori ze nik behintzat uste nuen ari zela buruz hutsik astea, astea normalki eta ez buruz tenporetako astea. Orduan ez dut ezer esatekorik ze nik gainera ez dakit zer dira tenporak nahiz askotan entzun dut buruz tenporak.

Hori' gauza bat dela astea, normala, dituenak zazpi egun eta beste konzeptu differente bat aste tenporetakoa edo tenporetako astea zein differente kontatzen bait da antza; eta da orokorki aste klase marginal bat edo zeharo espezifikoa.

Eskerrak argitasuna gatik.
22:33
Argitaratu iruzkina

Blog honetako argitalpen ezagunak

Eta enzun nezan boz bat zerutik ur handien hotsa bezala, eta igorziri handi baten hotsa bezala:

Irudia
eta enzun nezan bere gitarrak ioiten zituzten gitarrarien soinu ba t: Badakizue norena den testutxo hori, ezta? Bai, XVI. mendeko "Euskara Batua", Leizarragarena. Igorziri (ihurtziri, justuri...) hitza berari ikasi genion aspaldixe. Kontua da, beraren sorterrian, Beskoizen, datorren larunbatean, hilak 28, omenaldia egingo zaiola. Kristinak, blog honetako irakurle finak eta Atturi aldeko euskara ikertzen dabilenak eman digu haren berri. "Leizarraga egun" izeneko omenaldia antolatu dute. Hauxe duzue Kristinari Henri Duhauk "igortziritako" programa: - 15.00 Ongi etorria (herriko jantegian). - Henrike Knörr: Leizarraga-Lazarraga. - Urbistondo anderea: protestantismoa Euskal Herrian. - Piarres Charritton : XVI. mendea. Beraz, nehork inguratzerik baleuka, badaki zer izango duen.
Gehiago irakurri »

Urtaroak: ikuspegi etnolinguistikoa

Irudia
  Urtaroen izendapenek beti eman izan dute zeresan handia hizkuntzalari eta bestelako ikertzaileen artean. Euskal kulturan hain kontu errotua izanda, jende askok plazaratu izan du bere iritzia era batera edo bestera. Gai honi behar bezalako egituraketa ematekotan, egileak metodologia etnolinguistikoaz baliatzea proposatzen du, hau da, lexikoaren eta kulturaren arteko ezinbesteko zubi-adarra azaleratzea. Horretarako, nozio orokorretan oinarrituriko sailkapena du ikerlan honek gidari. Kepa Diéguez Barahona. (2024). Urtaroak: ikuspegi etnolinguistikoa.  Euskera Ikerketa Aldizkaria ,  69 (2), 93–122.  https://doi.org/10.59866/eia.v69i2.287 https://euskera-ikerketa.euskaltzaindia.eus/index.php/euskera/article/view/287/328
Gehiago irakurri »

...ari du...

Irudia
Elsie Russell. "Dance dans le vent" Ortzian jazotzen diren gertakizunen berri emateko euskarak galdu behar ez genukeen aditz jator bat erabiltzen du euskalki guztietan, bizkaieraz izan ezik: ari du . Euskalkien arabera baditu zenbait aldaera: "ai do", "ai dü"... Badirudi ari du ren gainean badugula izaki bat edo natura bera ostagiak gobernatzen dituena. Adibidez, honako esapide ezinago eder hauek jaso ditugu: Mardul ari du. (Euria). Mujika Josefa Martina . Neronek or-emen entzunak. Lodi ari du: ebi (euri) zarra da .... Oñatibia Manuel . Bible Saindua. (Duvoisin). 1859. Ebiya bizitzen ari du .... Mujika Josefa Martina . Neronek or-emen entzunak. Gexala ari du ... Ebi maxkala . (Ebi indar gutxikoa). Mujika Josefa Martina . Neronek or-emen entzunak. Euri txe au da okerrena... Ezerez bezela ari du , ta sartzen da gorputzean zañetaraño.... Soroa Marcelino . EUSKAL ERRIA (revista), 1881. Aunitz ari du euria . Altzo...
Gehiago irakurri »