EtnoMet (Aroaren berbaroak)

2004ko azaroaren 1ean sortua. Eguraldiaren gainean mintzatzeko gunea: zer-nolako ikuspegia daukan herriak eguraldiarekiko, zein hitz erabiltzen den ahozko euskaran fenomeno atmosferiko jakinak izendatzeko. Sasoi edo egun batzuetan dagoen eguraldiaren aitzakian, iruzkinak egiteko gunea.

2005/10/27

Aurreko haizea

“http://www.theartark.com/2-d-works/artistspics/billbragg/bb-south-wind-20x24-1980.jpg” irudia ezin da bistaratu, akatsak dituelako.
Hego haizea eta haren ingurukoak besterik ez dugu hizpide egunokin. Egia esan, urri osoan erasan digu gupidarik gabe. Batzuk pozarren daude uda luzatu delakoan -uda + azkena?- eta beste batzuk ostera, gogait eraginda gauzka haize mota horrek. Usu eta sarri komentatu izan dugu geure erakuslehioan zer-nolako izendapenak dauzkan Euskal Herriko zoko-mokoetan. Gaurkoan, agian, primitiboena, aipatu nahi dugu: aurreko haizea (beste bazter batzuetan, barruko, azpiko... haizea), hau da, orografian oinarria daukan izendapena, euskaldunaren adimenak lehenengo eta behin suma zezakeena. Getxo aldeko UK aldizkarian honako aipamen hau duzuen gozagarri:

aurrekoaxe : B-Getxo. Kontrako aldean, hegoaldetik datorkigun haize siku hori axeierra deitzen da, igartu edo lehortu egiten duelako. Aurrekoaxe edo irrikoaxe ere esaten diote. Andoni Llosa. UK, 2002-12, 35 zenb.

4 Comments:

  • At 17:35, Blogger Erramun Gerrikagoitia said…

    Baita esaten da herriko haxea edo herrikoaxea eta erreka haxea edo errekaxea zein datekeen variante bat hon irrikoaxea; hauek relationaturik kin elementu physikoak herria eta errekea.

    Esan ohi da ere haxerrea edo haize errea, baina hemen ez dago relationean kin elementu bat baizik adjektivo bat' errea nola izaten ohi da hau haize klasea.

     
  • At 12:42, Blogger Kepa Diegez said…

    Bai, hor egon liteke hitz-nahasmendutxoren bat. Herriak oso erraz egiten ditu analogiak. Herriko haizeari buruz orain gutxi idatzi dut berton beste artikuluxka bat.
    Milesker, Erramun.

     
  • At 10:47, Anonymous Anonimoa said…

    Uribe Kostan "herriko axé" esaten zaio hego haizeari gehienbat. horrek ez du esan nahi UKn irakurri dituzun beste bi aldaerak esaten ez direnik, baina zabalduena "herriko" axe da Urduliztik Lemoizera bederen.

     
  • At 12:50, Blogger Kepa Diegez said…

    Eskerrik asko, Jabi!

     

Argitaratu iruzkina

<< Home

 
Contador gratis contadorplus.com -----------------------------------------------------------------