Eulbera

“http://www.paulbrady.com/img/gallery/large/rain%20on%20Uluru%202.jpg” irudia ezin da bistaratu, akatsak dituelako.
Rain on Uluru

Oraintxe bertan salako leihotik begira nagoela eguzki ederra ikusten badut ere, eguraldi traketsa iragarri digute egunotarako. Petralduko omen du. Irrikan nago, ze egia esan pasa den astean egun batzuetan egondako beroa ez da nolanahikoa izan, ez horixe! Goizeon Bilbo aldean, behintzat, euri langar apur bat bota du eta gero garbitzera jo du. Lehorteen osteko euri onuragarria izendatzeko euskara, besteak beste, eulbera berbaz baliatzen da, euri gozoa, beharrezkoa, larreak eta landak gogotik bustitzen dituena. Etorriko ahal zaigu! Aipamena hementxe datorkizue:

eulbera:1. B-Ipazter, Markina, G-Arrasate. San Pedroetako eulberak, bai gozoak. Azkue. Hiztegia.2.. Pozik hartzen da honelako eulbera. Labayru Hiztegia.

Iruzkinak

Hau esan du Anonimoa erabiltzaileak…
Euri hitzaren eul- erroak hitz politak eman izan ditu zuk aipagai duzun 'eulbera' hitzaz gainera: eulegun (euri eguna), eulase (euri ase), eulantz (euri xehe-xehea), eulondo (euriaren ondorengoa), eulgiro (euri giroa)…
Hitz berriak ere sor daitezke hortik abiaturik, baina 'euli' hrubilegi dago eta… Gainera, uda partean, euri sarriaren ondoren euliak ere ez dira ugaritzen?
Anjel
16:53
Hau esan du Kepa Diegez erabiltzaileak…
Lehenengo eta behin, eskerrik asko zeure iruzkinagatik.
Bai, aipatzen dituzun gehienak ezagutzen ditut. Badirudi euskaraz -ri edo ra-z amaituriko hitzek elkarketetan -l ematen zutela. Ezagun da, "afal-", "euskal-"... Bikoteak ere badira: ugaldu / ugaritu. Eta eztabaidarik sortu izan da hitz berriak sortzerakoan: oparitu, baina ez *opaldu. Bestalde, arrazoi duzu, jatorra bada ere, "eul-" euli-tik hurregi dago. Hala ere, tradiziozko hitzak, zeuk aipatzen dituzunak, bultzatu egingo nituzke.
17:16
Argitaratu iruzkina

Blog honetako argitalpen ezagunak

Eta enzun nezan boz bat zerutik ur handien hotsa bezala, eta igorziri handi baten hotsa bezala:

Irudia
eta enzun nezan bere gitarrak ioiten zituzten gitarrarien soinu ba t: Badakizue norena den testutxo hori, ezta? Bai, XVI. mendeko "Euskara Batua", Leizarragarena. Igorziri (ihurtziri, justuri...) hitza berari ikasi genion aspaldixe. Kontua da, beraren sorterrian, Beskoizen, datorren larunbatean, hilak 28, omenaldia egingo zaiola. Kristinak, blog honetako irakurle finak eta Atturi aldeko euskara ikertzen dabilenak eman digu haren berri. "Leizarraga egun" izeneko omenaldia antolatu dute. Hauxe duzue Kristinari Henri Duhauk "igortziritako" programa: - 15.00 Ongi etorria (herriko jantegian). - Henrike Knörr: Leizarraga-Lazarraga. - Urbistondo anderea: protestantismoa Euskal Herrian. - Piarres Charritton : XVI. mendea. Beraz, nehork inguratzerik baleuka, badaki zer izango duen.
Gehiago irakurri »

Urtaroak: ikuspegi etnolinguistikoa

Irudia
  Urtaroen izendapenek beti eman izan dute zeresan handia hizkuntzalari eta bestelako ikertzaileen artean. Euskal kulturan hain kontu errotua izanda, jende askok plazaratu izan du bere iritzia era batera edo bestera. Gai honi behar bezalako egituraketa ematekotan, egileak metodologia etnolinguistikoaz baliatzea proposatzen du, hau da, lexikoaren eta kulturaren arteko ezinbesteko zubi-adarra azaleratzea. Horretarako, nozio orokorretan oinarrituriko sailkapena du ikerlan honek gidari. Kepa Diéguez Barahona. (2024). Urtaroak: ikuspegi etnolinguistikoa.  Euskera Ikerketa Aldizkaria ,  69 (2), 93–122.  https://doi.org/10.59866/eia.v69i2.287 https://euskera-ikerketa.euskaltzaindia.eus/index.php/euskera/article/view/287/328
Gehiago irakurri »

...ari du...

Irudia
Elsie Russell. "Dance dans le vent" Ortzian jazotzen diren gertakizunen berri emateko euskarak galdu behar ez genukeen aditz jator bat erabiltzen du euskalki guztietan, bizkaieraz izan ezik: ari du . Euskalkien arabera baditu zenbait aldaera: "ai do", "ai dü"... Badirudi ari du ren gainean badugula izaki bat edo natura bera ostagiak gobernatzen dituena. Adibidez, honako esapide ezinago eder hauek jaso ditugu: Mardul ari du. (Euria). Mujika Josefa Martina . Neronek or-emen entzunak. Lodi ari du: ebi (euri) zarra da .... Oñatibia Manuel . Bible Saindua. (Duvoisin). 1859. Ebiya bizitzen ari du .... Mujika Josefa Martina . Neronek or-emen entzunak. Gexala ari du ... Ebi maxkala . (Ebi indar gutxikoa). Mujika Josefa Martina . Neronek or-emen entzunak. Euri txe au da okerrena... Ezerez bezela ari du , ta sartzen da gorputzean zañetaraño.... Soroa Marcelino . EUSKAL ERRIA (revista), 1881. Aunitz ari du euria . Altzo...
Gehiago irakurri »