Autonoa hasi da

Tjasa Owen September on the Water

Irailak 1, askorentzat, ni barne, urte berriaren hasiera da. Agian, irakaskuntzari lotuta gaudenok ikasturtea darabilgu buruan eta ez urtea. Hori dela-eta, maiatzean gertatutako zerbaiti buruz jarduten dugunean "iaz" esaten dugu eta lehenaldia erabiltzen dugu.
Iraila izendatzeko bildutakoen artean Getxo aldean erabiltzen zen / den autonoa aipatu beharra dago. Latinetik bide dator, "autumnum", gaztelaniaz "otoño", portugesez "outono" eta italieraz, "autunno" eman dituena. Jakina, hizkuntzotan "udazkena" adierazten dute. Gainerako izenak, gehientsuenetan bezala , nekazaritzari buruzkoak dira, zubererazko seteme izan ezik.

agor: Aspaldixan agorra daukagu alde onetatik. Juan daneko illa-betian, iturri agorra solo azpikua.
Andre Mari agorreko; Agorra agor etorri zaigu. Azkue. Ardi, 137 or.

agorril iz.: Agorrilian errezen agorrak eitten dira. G-Eibar. T. Etxebarria. Lexicon del euskera dialectal de Eibar.

autono: B-Getxo. Azkue. Hiztegia.

baruil: Azkue. Hiztegiaren eranskina, 513 or.

burul: Errege Charlemañak du ordenatu / Pariseko korthian / Festibitate bat izanen dela / Burulako azken egunian. Lhande. Hiztegia.

garoil: Arantzazun garoileko Andre Mariz oyukatzeko meza, Andre Mari agorrekoz entzunarazi genduen emen". Azkue. Ardi galdua, 137 or.

irail: Lapurtera / Bizkaiera. Gipuzkoan "agor" izenaz iraillari deitzen diote. Herria, 1962-09-27.

seteme: Zuberera. Ni nago jakin beharrez / zer agithü den Setemez: / hauzeko herrin errejentik ez, / ordin guretzat lanik ez!. Egunaria, 1975-06-10.

urri: 1.B-Arratia / N-Basaburua, Zaraitzu. Azkue. Hiztegia. 2. Urriko eguna, argiko iluna; seietan argia, seietan iluna. BN-Luzaide. D. Intza, Esaera zarrak.