Lei zuria

Beltzetik zurira igaro gara. Lehengo egunean " izotz beltza" eta egunotan "izotz zuria", ihintza edo garoa izozten denekoa, ikusterraza eta ikusgarria. Berau izendatzeko, ohi bezala, makina bat berba ditugu euskalkietan. Haietariko batzuk emango ditugu aditzera:

hormatze. Negu luzeak ditu ontzen baratzeak; / Mertxika goiztiarra zaintzen hormatzeak. Hiribarren Eskaldunak, 189 or.

ihitz hotz, izotz . Z-Sohüta.

ihitzotz . BN-Larzabale.

intzirri. B-Zaratamo.

itzotz . BN-Baigorri.

izotxui, izotz . Z-Altzai.

izotz . B-Mungia.

izotz karraska. G-Getaria. Izotz karraska egin du goiz aldera. Justo M. Mokoroa. Repertorio de locuciones del habla popular vasca.

izotz zuri . 1.B-Markina-Etxebarri. 2. Izotz zuria, eurien mandataria. RS, 513.

izotza xuri . BN-Larzabale.

izozketa . Behe-Nafarrera. Azkue. Morfologia, 116 or.

izoztxuri . G-Tolosa / N-Gaintza..

izozuri . G-Tolosa.

jela . B-Markina-Etxebarri.

karrointe.Behe-Nafarrera. Bonaparte. Eskuizkribua.

karruin. Horma edo karruña. Herria.Retana Hiztegia.

karruinte. BN-Donapaleu. Bonaparte. Eskuizkribua

karrunte.Zuberera. Ulhünpiam edo kharrunteen axolbian etxeki datian lur sagarra, gordinik eman dadiela borthakoer. Eskualduna, 1908-01-03.

kharro (baita izotz eta ihizotz ere) . Z-Ürrustoi-Larrabile.

kharroa (xui) . Z-Sohüta.

kharroin (baita izotz ere) . BN-Esterenzubi.

kharruin.Z-Domintxaine-Berroeta.

korroinketa. Azkue. Morfologia, 116 or.

lai . B-Uribe-Etxebarri.

lantziarra . N-Ezkurra.

lei. 1. B-Arratia, Gernika, Lekeitio, Mundaka, Orozko. Azkue. Hiztegia. Loiaen ganeko leia, euria. (RS, 44). Euriaren ganeko leia, euriaren deia.

lei zuri .B-Getxo, Laukiz.

leixuri . B-Mungia.